Kanpoko IU: hiru urte espainiar emigrazioaren eskubideen defentsan

2017ko apirilaren 29an eta 30ean, duela hiru urte, Bruselan Kanpoko Izquierda Unidaren (Kanpoko IU) I. Asanblada egin zen. Federazio hau emigratutako oinarriko militanteek subjektu politiko komun eta eskubide osoko batekin, emigratutako langile-klasearekin, inplikatzeko eta politikoki parte hartzeko zuten nahitik sortu zen. Horrela, 2016ko ekainean IUren XI. Batzar Federalarekin hasitako ziklo bat ixten zen, non estatutuen III. kapituluan erregistratuta geratu zen "beste edozein federazioren eskubide eta betebehar berberekin".

Proiektuaren sustraiak askoz urrunago daude denboran: hasteko, diktadura frankistaren ondorioz Espainiako Partidu Komunistako kideek errepublikarrak izagateagatik jasan zuten erbesteratzetik, 60ko hamarkadako emigrazio ekonomikorarte, IUko federazio oihak Belgikan, Luxenburgon, Frantzian, Alemanian edo Suitzan garatu ziren. Kanpoko IUren sorrerak zikloaren amaiera eta beste baten hasiera ekarri zituen; azken honetan hiru urte daramagu murgildurik, eta erraz egiazta daitekeen gertakari batean oinarritzen da: mundu globalizatu batean, espainiar emigrazioaren arazo gehienak berdinak dira Berlinen eta New Yorken. Izan ere, nahiz eta une desberdinetan emigratu, emigrazio guztiak borroka eta emozio berberak partekatzen ditu bere lurra uztean. Horregatik, nahiz eta federazio gisa gazte izan, herrialdeetako federazio oihen oinarriak eta borroka gaur egitura berri honetan bateratzen eta sendotzen dira.

"Pertsona migratzaileen hainbat belaunaldiren bizi- eta borroka-esperientzia izatea altxor bat da, baina, horri balioa emateko, modurik egokienean antolatu behar dugu geure ekintza"

Kanpoko IUren I. Asanbladaren adierazpena

Kanpoko IU gure orainaren eta etorkizunaren alde borrokatzeko prest dauden pertsona emigratuek osatzen jarraitzen dugu, kanpoan bizi garen herritarron eskubideak murriztearen eta gurekiko egiten diren politika bidegabeen aurka borrokatzeko prest gaudenak; besteak beste, erregututako botoa indargabetzeko edo osasun unibertsala baztertzearen aurkako borroka, baina baita gure migratzaile izaerak dakarrena ere. Europako herrialde batean jaiotakoak edo bertan jaiotakoen ondorengoak garenez, ezagutzen dugu beste jatorriko pertsonekiko dugun pribilegio-egoera, baina, zalantzarik gabe, guztiok gara migratzaileak. Argi daukagu sistema kapitalistan jasaten dugun diskriminazioa klasekoa dela eta ez dugu ahazten, adibidez, emakume migratzaileek jasaten duten diskriminazio hirukoitza: arrazista, matxista eta kapitalista. Horregatik, besteak beste, sortu zenetik, federazioak ardura partekatuak eta paritarioak ditu organo exekutibo gorenean: kide anitzeko batzordean.

Kanpoko IUren jatorrizko zuzendaritza: ezkerretik eskuinera, Alejo Beltrán, Miguel Sánchez, Alicia de Medina-Rosales, María Martínez, Marta Mosquera, Eduardo Velázquez, Teresa Laguna eta Gonzalo Montoro.

Organo horren osaerak asko dio migrazio berrien berezitasunei buruz: lanaren malgutasuna eta prekarietatea. Hiru urte hauetan zehar, Marta Mosquera eta María Martínez (Koordinazioa), Alicia de Medina-Rosales, José Criado eta Miguel Sánchez (Antolakuntza eta Finantzak), Teresa Laguna, Paula Velasco eta Alejo Beltrán (Ekintza Politikoa) eta Gonzalo Montoro (Komunikazio Politikoa) ere izan dira Kanpoko IUko elkargokideak. Egungo zuzendaritza kide horien guztien eta oinarriko militante anonimo askoren, beteranoen eta berrienen, eta Bruselako (Belgika), Berlingo eta Frankfurteko (Alemania), Luxenburgoko, Zuricheko (Suitza), Lyongo eta Tolosako (Frantzia) eta Buenos Airesko (Argentina) tokiko asanbladen ondorio gara; horiei gehitu behar zaie asanblada Global berritzaile eta sortu berria, tokiko asanblada gertu ez duen militantziaren parte-hartzea bermatzeko asanblada birtuala da. Horiek guztiek funtsezko zeregina betetzen dute kanpoko emigrazioaren arazoei erantzun politikoa eman ahal izateko. Bertako koordinatzaileek tokiko arazoen berri ematen diote kanpoko IUko Koordinazio Batzordeari, zuzendaritza-organo gorenari, borroka guztiak gure eguneroko lanean integratzeko. Distantzia fisikoak gorabehera, ez dira teknologia berriak bakarrik gure militantzia guztia etengabeko koordinazioan egotea ahalbidetzen dutenak: giza osagai handia eta justiziarekiko konpromiso militante handia dira zutik mantentzen gaituztenak.

Langilea, emakumea eta migratzailea: diskriminazio hirukoitza

Sortu zenetik, federazioak arreta jarri nahi izan zuen, emigrazioaren espektro zabalaren barruan, emakume migratzailea subjektu politiko propio gisa aitortzeko premian. Horregatik, hainbat gunetan parte hartuz, IUko militanteek hitzaldiak egiten hasi ziren, hala nola, Desmontando el amor romántico, IU Brusela eta IU Luxenburgok antolatuta, 2018ko martxoaren 8ko mobilizazio historikoa bazter guztietara eramaten amaitzeko edo "la Manada" ren epai zitalaren aurka manifestatzeko. 2018ko abuztuan, Argentina eta munduko gainerako herrialdeak berdez bete zituzten mobilizazio historikoekin bat egin genuen, Hego Amerikako herrialdean Haurdunaldiaren Borondatezko Etendurari buruzko Legea legeztatzea eskatzeko. Baina badakigu emakume migratzaileek jasaten duten esplotazio-egoera handienetako bat prostituzioa dela. Horregatik, Berlinetik hiriburu honetan prostitutentzako 'sex-boxak' eraiki zirela salatu genuen; emakumeek – horietako asko migratzaileak – sistema patriarkal horren pean jasaten duten adibiderik latzenetako bat baita prostituzioa.

2019ko irailean, Frantziako Alderdi Komunistaren Fête de l 'Humanité festan izan ginen, hain zuzen ere emakume migratzaileek jasaten duten diskriminazio hirukoitza salatzeko, Emakumea eta emigrazioa izeneko mahai-inguru batean. Formatu hau geroago errepikatu genuen #FormaciónExterior lerroko hitzaldiekin.

Hauteskundeetako parte-hartzea berme guztiekin

Federazioa sortu eta berehala martxan jarri zuen lehen neurrietako bat; IUk Diputatuen Kongresuko ordezkariei eskatutako botoa indargabetzeko beharra helaraztea. Baina 2011n PPk, PSOEk, CiUk eta EAJk onartu zuten neurri hau, eta, horren ondorioz, atzerriko partaidetzaren ehunekoa ez da inoiz benetako botoen % 7ra iritsi, ezin du aldarrikapen bakarra izan. Emigrazioaren parte-hartzea eraginkorra izan dadin, kanpoko IUk, gainera, kontsul-erregistroetan izena emateko epeak luzatzearen alde egiten du, aldez aurreko izapideak online egitearen alde, absente dauden egoiliarren (ABEA) eta aldi baterako egoiliarren (ABEE) erroldak behar bezala eguneratzearen alde eta gure neurri nagusia da emigraziorako kanpo-barruti bat ezartzea, hautesle kopuruari dagokionez, hirugarren probintzia izango litzatekeena. 2018ko irailean, 165 egunetan 196 txio bidaliz, Pedro Sanchezi guzti hau gogorarazteko kanpaina bat hasi genuen. Eta, puntu hori sartzea porrot egin zuten aurrekontu orokorren negoziazioan eta gure hauteskunde-programetan sartzea lortu badugu ere, ez dugu lortu neurria aurrera ateratzea, Parlamentuan egindako interpelazioak eta baietz esaten ziguten sirena kantak izan badira ere. Horregatik, Pedrorentzako ikatza eskatu genuen azkenean eta boto eske deitu genuen, hain zuzen ere, eskatzeari uzteko. Botoaren oinarrizko eskubide honen urraketa horiek guztiak Ekintza Politikoko gure lankideek bildu zituzten. Borrokan jarraituko dugu.

Kanpoko IUko federazioa sortzeko beste arrazoietako bat emigrazioa politikoki ahalduntzea izan zen. Hori lortzeko ardatzetako bat hauteskunde-prozesuetan inplikazio aktiboa izatea izan zen, honako hauek bultzatuz: María Martínez, gure aurreko bozeramailekidea, Europako hauteskundeetarako zerrendetan; Eduardo Velázquez, bozeramailekidea, Senatuko Palentziako zerrendan; Jaime Martínez, Antolakuntzako gure bozeramailekidea, Palentziako IUko zerrendaburu gisa, Gaztela eta Leongo Gorteetarako; eta Nerea Fernández gure bozeramailekidea Cacereseko Navalmoral de la Matako udalera aurkeztutako Unidaspor Navalmoral konfluentzia hautagaitzan. De la Mata Baina gure partaidetza ez zen mugatu zerrendetan egotera. Horrela, hauteskundeetan ahaldun bezala mundu osoko kontsulatuetan izan ohi dugun presentziaz gain, 2018ko abenduaren 2ko hauteskundetarako Adelante Andalucia hautagaitzari babesa eman genion, bere bandera leku guztietan altxatzen genuela jasotzen zuen bideo batekin.

Itzulera duin baten alde

Garai hartan PPren gobernuak emigrazioaren itzulerari buruz eman zuen diskurtso triunfalistaren aurrean, Kanpoko IUk 2017ko abenduan #AñoNuevoVidaFuera kanpaina abian jartzea erabaki genuen, jasotako kausa handienetako baten abiaburu gisa: emigrazioaren itzulera baldintza duinetan, Espainiako prekarietatearen ondorioz, bere herrialdea ez zen beste herrialde batean etorkizuna bilatzera behartuta egon zena. Gure tesia argia zen: emigrazioaren itzulera sustatzeko ekimenak ez ziren nahikoak, ez zuten funtzionatzen eta hala salatu genuen. Horretarako, 2018ko ekainean, eztabaida jardunaldi batzuk sustatu genituen Marea Granate eta kanpoko Podemos bezalako erakundeekin, eta udal eta nazioarteko ordezkari politikoekin ere, emigrazioaren esperientzia bertatik bertara ezagutzen dutenen itzulerari buruzko ikuspegi berriak jasotzeko. Proposamen guztiak islatuta geratu ziren estatu-, autonomia- eta udal-estrategia batean eta, ondoren, Izquierda Unidaren Koordinadora Federalak onartu zituen, “Retorno: perspectivas desde la emigración” izenburupean, eta Estatu osoko udaletan eta autonomia-erkidegoetan mozio gisa aurkeztu ziren. Gainera, emigrazioa heterogeneoa eta, klase eta prestakuntza akademikoaren aldetik ere, anitza dela badakigu ere, gero eta ikertzaile gehiago daude beren jarduera kanpoan egin behar izan dutenak eta, kasuistika horren aurrean, Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate ministroa interpelatu genuen Senatuan, Vanessa Angustia gure orduko senatariaren bitartez. Topa egiten jarraituko dugu, gure aurrekoek zioten bezala, datorren urtean Espainian egin dezagun.

Ondorengoentzako Justizia

Jaio eta gutxira, Kanpoko IUk Ondorengoen Lege berri bat bultzatzearen beharra aldarrikatzen zuen, Gerra Zibilaren, erbestearen eta diktadura frankistaren ondorioz Espainiako nazionalitatea galdu zutenen ondorengoei emateko, 2007an onartutako legeak utzitako hutsuneak betez. 2018ko maiatzean, berriro aldarrikatu genuen kasuistika guztiak heldu behar zirela Espainiako Nazionalitateari buruzko II. Kongresuan. Kanpoko IUren lanak bere fruituak eman zituen, 2018ko ekainean, Unidos Podemos – En Comú Podem – En Mareak sustatutako Ondorengoen Lege Proposamen bat Senatuko talde parlamentario guztien aldeko botoarekin tramitera onartzerakoan, gerora atzera boratzeko ahalegina egon bazen ere. Zoritxarrez, hauteskunde berrien deialdiak tramitazioa eragotzi zuen eta parlamentuko lanari berreki behar izatea eragin zuen. Proposamen hori lantzen jarraitzen dugu eta Eduardo Velázquez, gure bozeramailekideak, Argentina eta Uruguaien aurkeztu zuen. Gure Kongresuko landikeek Pilar Moura Ekintza Politikoko gure ardureadunaren eskutik jaso zuten, Argentinara joandako espainiarren ondorengoa baitzen.

Kanpo Zerbitzuko langileen prekarietatea

Kanpo Zerbitzuko langileen lan-baldintzak hobetzeko borroka, enbaxada, kontsulatu eta Espainiako Estatuko beste erakunde batzuetan, hasiera-hasieratik, Kanpoko IUren borroka-fronteetako bat izan da. 2008az geroztik soldatak izoztuta daude, nahiz eta Argentina bezalako herrialdeen inflazioa edo Australia bezalako beste batzuen bizi-maila altua izan, langile horietako askok gainezka egiten dute Espainiako biztanleria baldintza duinetan artatzeko, azken urteotan 2,5 milioi pertsona baino gehiagorengana iritsi baita. Horregatik, 2017ko urriaren 16an antolatutako greba babesten dugu, eta horri buruzko hainbat galdera aurkezten ditugu legebiltzarrean. 2018ko otsailean, Ogasuneko eta Funtzio Publikoko ministroarekin eta Kanpo Arazoetako eta Lankidetzako ministroarekin biltzeko eskaera erregistratu genuen, arazo horren berri emateko. Pedro Sanchezen lehen Gobernua iritsi zenean, berriro gogoratu genuen, eta gogoratzen jarraituko dugu.

Eskubide galerarik gabeko Brexita

Brexitak Erresuma Batura emigratutako espainiar biztanleei eragindako eskubide galera kezka nagusietako bat da, gaur egun, jatorri espainiarreko emigrante gehien hartzen dituen herrialdea baita. Horregatik, federazio gisa eman genuen lehen urtean, emigranteen ahotik entzun nahi izan genuen zein izan zitezkeen honek sortuko zituen arazoak. Ondoren, Nerea Fernández Cordero gure bozeramailekideak Brexit gogor batekin aurrera jarraitzeak sor litezkeen arazoen berri eman zuen Europako Parlamentutik; esaterako, Sira Rego eurodiputatuak salatu zuen mugaz gaindiko langileen egoera eta hark ere zuzenean jaso zituen Londresko emigrazioaren eskariak. Orain, IU Global gure asanbladaren bidez, eskaera horiek lantzen jarraituko dugu.

Lan-prekarietatea

Lehen urtean, Kanpoko IUk Herbehereetan logistikaren sektoreko aldi baterako laneko enpresetan (ABLE) langileek pairatzen zituzten arazoei erantzuna eman behar zitzaiela azpimarratu zuen Europar Parlamentuan. Hilabete geroago, Miguel Ángel Bustamante orduko diputatuak, Kanpoko IUren ekimenez, Gobernuari langile horien erdi-esklabotza-baldintzei buruz galdetu zion eta #HolandaETT kanpaina hasi genuen sare sozialetan. Handik gutxira, PPren Gobernuak ABLEen abusuakk onartzen zituela ikusi genuen, baina ez zuen irtenbiderik eskaintzen. Bitartean, Berlindik bat egin genuen Amazon en Lucharen protestekin, Amazonen jabeari Jeff Bezosi Axel Springler saria eman ziotenean.

Gatazka hori landu ondoren, gertatzen ari ziren egoerak bertatik bertara ezagutzeko beharra identifikatu genuen. Bideo batean islatu genuen bisita presentziala eta, ondoren, Europar Parlamentuko Eskaeren Batzordean esplotazio hau salatu genueni. Eskaera tramitatzea onartu zuten eta atxikimenduak jasotzeko aukera dago oraindik.

Faxismoaren aurkako borroka eta nazioarteko elkartasuna

Klase-antolakuntza gisa, argi daukagu elkartasunak ez duela ez mugarik ez arrazarik. Hain zuzen ere horregatik, eta eskuin muturreko diskurtsoaren gorakadaren aurrean, Kanpoko IUko eta beste erakunde ahizpetako militantziaz gain, gure inguruan izan den faxismoaren aurkako deialdi ororekin bat egin dugu beti, mundu osoan unibertsala den "ez dira pasako" gure deialdiari ohore eginez. Gainera, gure egin dugu Kubako herriaren blokeoaren eta inperialismoaren aurkako borrokaren aurkako auzia.

Pentsio duinak izateko eskubidearen alde

Long Hopeko marinel galiziarrak Berlin, Zurich, Londres edo Dublin bezalako hirietatik igaro ziren justizia eske egindako bidaian. Han gure kideek laguntzen diete beti Norvegiako gobernuak zor dizkien pentsioen kobrantza aldarrikatzeko, hainbat hamarkadatan herrialde nordikoko arrantza-ontzietan lan egin ondoren. Argi daukagu gure aurrekoen pentsioen aldeko borroka ere gure borroka dela.

Ryanairreko borrokan dauden langileekin elkartasuna

Emigratzaileak garen aldetik, gure jatorrizko herrien eta helmugako herrialdeen arteko garraiorik ohikoena ez da trena edo itsasontzia, aurrekoenak izan ziren bezala: gaur egun migratzen dugunok aire-garraioaren mende gaude eta, askotan, kostu txikiko konpainiak erabiltzera behartuta gaude. Langile garen aldetik ere badakigu zer esan nahi duen plantilla antolatu baten eskubideen aldeko borrokak. Horregatik, 2018ko uztailean Ryanairreko langileek greba deitu zutenean, Kanpoko IUk gure babes osoa erakutsi genien eta erabiltzaileei elkartasuna adierazteko deia ere egin genien, konpainiak kalteak eragin ziezaieken arren. 2019ko urtarrileko grebari begira, gure babesa berretsi genuen. Eta beste behin ere, 2019ko irailean. Eta beharrezkoak direnak. Badakigu borroka dela bide bakarra: 2020ko apirilean, Auzitegi Nazionalak arrazoia eman zion Ryanairren langileei eta enplegu-erregulazioko espedientea baliogabetu zuen.

Erbestearen memoria demokratikoa

Kanpoko IUn badakigu hari gorri baten oinordekoak garela, historian zehar milioika pertsonak mundu ososan justizia bila mantendu dutena. Hala, Buenos Aireseko asanbladak 2018ko martxoaren 24an hiriburuko kaleetara atera zen, Argentinako eta Espainiako diktaduretan desagertutakoentzako Memoria, Egia eta Justizia eskatzeko eta, ondoren, Mariano Rajoyri gutun bat eman genion, Argentinari 17 torturatzaile frankista estradizioa eskatzeko. Gainera, urtero bezala, apirilaren 14a, Espainiako II. Errepublika aldarrikatu zeneko urteurrena, ospatzen eta balioesten dugu, Berlin edo Toulouseko tour errepublikanoak antolatuz eta Brusela, Luxenburgo edo Zurichen beste hainbat ekitaldi ospatuz; azken honetan, Joseph Marbacher interbrigadista suitzarra omentzen dugun. Baina gogora ekarri nahi dugu, berriro gerta ez daitezen, oroitzapen garratzagoak daudela, hala nola Errepublikaren aurkako kolpe militarra edo Rosa Luxemburgo eta Karl Liebknechten hilketa.

Etorkizuna

Gure federazioaren hirugarren urteurrena oso une ezohikoan iritsi da: mundu mailako pandemia baten erdian eta, honi aurre egiteko, herrialdeen arteko koordinaziorik ezaren ondorioak emigrazioa inork ez bezala jasaten ari garen unean. Baina, era berean, Izquierda Unida parte den heinean, koalizio-gobernuaren kide gara, gure demokrazia hurbilaren historian lehen aldiz. Erronka eta erantzukizuna handiak dira, baina onartzeko prest gaude. Bitartean, teknologia berriez eta gure konpromiso militanteaz baliatzen jarraituko dugu aurrera egiteko, betiere mugak eta nazionalitateak ulertzen ez dituen hari gorri horrekin bat eginda.

euEuskara